Memur disiplin suçunda zamanaşımı farklı sebepler yüzünden disiplin suçunun ortadan kaldırılmasını içermektedir. 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu kapsamında belirtilmiş olan disiplin cezaları sınırsız süreli olarak verilmemektedir. Başka bir deyişle disiplin cezaları zamanaşımına dahildir. Ancak her suça göre zamanaşımı süresi değişiklik göstermektedir.
Sayfa içerikleri
Memur Disiplin Cezasında Zamanaşımı Türleri Neler?
Memur disiplin cezasında zamanaşımı türleri 657 sayılı Kanun çerçevesinde belirlenmiştir. İlgili kanun çerçevesinde tek bir zamanaşımından bahsedilmemektedir. Belirtilen sürenin tamamlanması sonrasında devlet memuruna disiplin cezasının verilmesi olanaklı olmamaktadır. Bu türler şu şekildedir;
- Soruşturmaya başlama zamanaşımı
- Ceza verme zamanaşımı
- Karar verme zamanaşımı
Ceza Verme Zamanaşımı Nedir?
Ceza verme zamanaşımı 657 sayılı Kanun’un 127’nci maddesinde belirtilmiştir. Bu kapsamda ceza verme zamanaşımı olarak 2 yıl uygulanır. Disiplin cezasının gerekli olduğu eylem ve hallerin işlenmiş olduğu tarihten itibaren geçerli olacak şekilde iki yıl içinde disiplin cezası verilmemesi durumunda ceza verme yetkisi zamanaşımına uğramaktadır.
Bu durumda özetlemek gerekirse; memur yaptığı eylemden dolayı disiplin cezası alır. Ancak bu eylem ya da işlemin gerçekleştiği tarihten itibaren iki yıllık süre başlamış olur. Eğer ilgili süre zarfında ceza verilmezse sonrasında ceza verme olanağı bulunmaz.
Soruşturma Zamanaşımı Nedir?
Soruşturma zamanaşımı 127’nci madde kapsamında belirlenmiş olan noktaları içerir. Bu kapsamda disiplin cezasının türüne göre iki şekilde süre belirlemesi yapılır. Bu sürenin zamanaşımı;
- Kınama, aylıktan kesme, uyarma ve kademe ilerlemesinin durdurulması cezası kapsamında 1 ay,
- Memurluktan ihraç edilme cezasında ise 6 ay olarak belirlenmiştir.
Soruşturma zamanaşımı disiplin cezası gerektirecek eylemin ya da durumun yetkili mercii tarafından öğrenilmesi sonrasında başlayan ve idarenin de soruşturmaya başlaması gerekeceği en geç tarihi ifade etmektedir.
Karar Verme Zamanaşımı Nedir?
Karar verme zamanaşımı da yine ilgili kanun çerçevesinde belirlenmiştir. Memur hakkında disiplin cezasının verilmesi için belirlenmiş olan azami süreyi ifade etmektedir ve disiplin cezasının türüne göre de farklılık taşır;
- Kınama, aylıktan kesme, uyarma cezalarına dönük olarak başlatılan soruşturmanın tamamlanacağı günden itibaren olacak şekilde 15 gün,
- Kademe ilerlemesinin durdurulması gerektiren cezai hallerde, disiplin kurulu tarafından soruşturma dosyasının alınmış olduğu süreden itibaren 30 gün,
- Memurluktan çıkarma cezası yani ihraç için disiplin amirleri tarafından gerçekleştirilmiş olan soruşturmaya dönük dosyanın memurun bağlı olduğu kurumun yüksek disiplin kuruluna iletilmesinden başlayacak şekilde 6 ay süre bulunur.
Zamanaşımı Geçtiğinde Disiplin Cezası Ne Olur?
Zamanaşımı disiplin cezası için aslında cezanın uygulanmasına değil cezanın kabul edilmesine dönük kavramdır. Başka bir deyişle memurun yaptığı eylem yüzünden disiplin cezası alması gerektiren halin resmi olarak işleme koyulmasıdır. Belirtilen süreler içinde işlem yapılmaması halinde disiplin cezasını alması gerektiren eylem boşa çıkar. Bu durumda da memur ceza almamış olur.
Bilindiği gibi memurların siyasi partilere üyelikleri yasaktır ve disiplin cezası gerektirir. Örneğin 1 Temmuz 2022 tarihinde bir siyasi partiye üye olmuş memura cezanın 1 Temmuz 2024 tarihine kadar verilmesi gerekir. Eğer bu tarihten sonra ceza verilmek istenirse ceza verilemeyecektir.
Eğer idare tarafından memurun siyasi parti üyeliği tespit edilmişse bu durumda 6 ay içinde yönetim tarafından soruşturmaya başlanılması gerekmektedir. Şayet bu süre geçerse idare tarafından soruşturma yapılsa bile memura disiplin cezası verilemeyecektir.
İlgili sürelerin geçmiş olmasına rağmen disiplin cezasının uygulanması söz konusu ise bu durumda memurun itiraz etme hakkı bulunmaktadır. İtiraz dilekçesi ile önce idareye eğer sorun çözülmediyse sonrasında ise mahkemeye başvuru yapabilmektedir.