Vazife malulü kimler sayılır sorusu yaptıkları iş yüzünden malul durumda olabilecekler tarafından merak ediliyor. 4C kapsamında yani devlet kurumlarında memur olarak çalışanlar için geçerli bir durum olan vazife malulü ile çeşitli haklar elde edilebilir.
Sayfa içerikleri
Vazife Malulü Nedir?
Vazife malulü nedir sorusuna kısa şekilde yanıt vermek gerekirse 4C kapsamında çalışanların hastalık veya kaza sonucunda çalışma gücünde kayıp olması halinde kazandıkları statüdür. Çeşitli hastalıklar ya da kaza sonucuna bağlı olarak çalışma gücünün en az yüzde 60’ını kaybetmeleri ve görevlerine devam etmekte olanların da vazifelerini yapamaz hale gelmeleri durumunda, vazifelerini yapamayacak şekilde hastalığa yakalananların ilgili durumları 5510 sayılı kanun ile belirlenmiştir. Bu durumda olanlara ise vazife malulü denilir.
Vazife Malulü Hangi Durumlarda Geçerlidir?
Vazife malulü geçerli olduğu durumlar ilgili kanun çerçevesinde belirlenmiştir. Buna göre sigortalının görevini ifa etmekte olduğu halde idare tarafından görevlendirme sonucunda herhangi bir kamu idaresine ait olan yerde işlerinin yapıldığı esnada, kurumun menfaatinin korunması gayesiyle gerçekleşen işlerde, idare tarafından sağlanan servis ile gidiş ve dönüş sırasında yaşanan kazada, işyerinde oluşan kazalarda vazife malullüğü hükümleri geçerlilik kazanır.
Her durumda uygulanmayan vazife malullüğü için belirli şartların ve olayların gerçekleşmesi gerekir. Bu bakımdan keyif verici içki ya da benzeri maddelerin kullanılması, emirler veya mevzuat dışında hareket edilmesinden, yasak eylemlerin yapılmasından, kendisine kasıtlı zarar verme veya intihara kalkışma gibi durumlarda, kendi menfaati kapsamında oluşan olaylarda vazife malullüğü hükümleri uygulanmaz.
Konuyla ilgili olarak bilinmesi gereken temel bir nokta da sigortalılık süresi veya prim gün sayısı şartının da aranmaması ile ilgilidir. Diğer bir ifade ile işe başladığının ilk günde olsa bile memur kişinin yukarıda bahsedilen haller durumunda başına gelecek olan durumlar vazife malullüğü oluşturacaktır.
Vazife Malullüğü Nasıl Bildirilir?
Vazife malulü bildirimi hak kazanmak için zaman kaybetmeden yapılması gereken durumları içerir. Bu durumun geçerli olması için mutlaka bildirim yapılması gerekir. Bağlam kapsamında ilgili kamu kuruluşu kolluk kuvvetlerine ya da kendi mevzuatı dahilinde olan yetkili mercilere vakit kaybetmeden hızlı şekilde haber vermelidir. Yasal süre ise en geç on beş gün olarak belirlenmiştir. Kuruma yapılacak olan bildirimler sigortalı tarafından da yapılabilir. Söz konusu malullük yaratacak duruma neden olmuş olaydan aynı zamanda idarenin yetkili olan mercilerinin de haberdar edilmesi sağlanmalıdır. Haberdar edilmemeleri durumunda kamu idaresinin bildirim sorumlusu olması durumu da yürürlükten kaldırılmaz.
Kuruma bildirim süresi şu şekilde uygulanır;
- İlgili olaya sebep olan durumun gerçekleştiği tarihten,
- Hastalıkların oluşumuna yönelik sebep ve içerikleri sebebiyle haklarında malullük uygulanacak olanlar için hastalıklarının tedavisinin olmadığına yönelik düzenlenen heyet raporundan,
- Kaybolma ya da esir düşme hallerinde ise bu durumun bitiş tarihinden itibaren bildirim süresi başlar.
Vazife Malul Aylığı Ne Zaman Başlar?
Vazife malulü aylığı için yasal süre içinde bildirimde bulunmuş olan kişilere görevle ilişiğinin kesileceği tarihin takip edildiği ay başından itibaren aylıkları bağlanır. Bu aylığın hesaplanmasında ise farklı etmenler söz konusudur. Prim ödeme gün sayılarının toplaması yapılır ve en son prime esas teşkil eden aylığın hesaplaması ile ortalaması bulunur. Aynı zamanda malullük derecesine göre de aylık tutarı belirlenir. Birinci derece yüzde 30, ikinci derece yüzde 23, üçüncü derece yüzde 15, dördüncü derece yüzde 7, beşinci derece yüzde 3, altıncı derece ise yüzde 2 şeklinde hesaplanmaktadır.