Memurlar Şirket Kurabilir mi?

Memurlar şirket kurabilir mi sorusu kendi işini yapmak isteyen ya da bir şirkete ortak olmak isteyen memurlar tarafından merak ediliyor. 657 Sayılı Kanun kapsamında memurların kamu görevlerinin dışında başka işlerde çalışması yasaktır. Ancak şirket konusunda bazı istisnalar bulunmaktadır.

Memurlar İçin İş Durumu Nedir?

657 Sayılı Kanun kapsamında devlet memurlarının görevleri belirlenmiştir. Bu kapsamda ödev, hak ve yükümlülükler de tanınmıştır. İlgili kanunun 28’inci maddesi uyarınca devlet memurları;

• Tacir ya da esnaf olamamakta,
• Ticari ve sınai işletmelerde görev alamamakta,
• Ticari vekil ya da mümessil olamamakta,
• Komandite ortak olamamakta,
• Ofis, büro veya muayenehane açamamakta,
• Özel kişilere ait olan vakıf gibi yerlerde ücret karşılığında çalışamamaktadır.

Bunların yasa kapsamında belirtilmesi memurların verimli olarak çalışma göstermeleri ve maddi açıdan da zarara uğramaması yüzündendir.

Memurların Şirket Kurma Durumu

Memurların şirket kurma durumları kurabilecekleri ve kuramayacakları şekilde tasnif edilmiştir. Bu kapsamda memurların kuramayacakları şirketler şu şekildedir;

Komandit ve Kollektif Şirketler

Komandit şirket bakımından sorumluluğu sınırlı şekilde bulunmayan ortaklar için komandite, sorumluluğu kısıtlı olan ortaklıklar için ise komanditer denilmektedir. Devlet memurların bu şirketleri kurmaları veya ortak olmaları yasaktır. Fakat ilgili Kanun kapsamında memurların bu şirketlere ortak olamayacaklarına dönük belirgin bir hüküm yoktur. Komanditer ortak olunabilmekte ancak kural bakımından komandit şirkette yönetim ve denetimde yer alamamaktadırlar.

Kollektif şirket ise ticari bir işletmenin bir ticaret unvanın altında işletilmesi gayesiyle gerçek kişiler arasında kurulmuş olan bir şirket türünü tanımlar. Kollektif şirket ticaret unvanının adı altında işletme gayesi taşır bu yüzden memurlar tarafından kurulması olanaklı değildir. Aynı zamanda Kanun kapsamında açık hüküm gereğince kollektif şirkete ortaklık kurulmamaktadır.

Adi Şirket

Memurların kuramayacakları şirket türü olarak adi şirket de sayılmaktadır. Adi şirketler kararların oybirliği ile alınmasını gerçekleştirir. Bu yüzden şirketin kararlarında tüm ortaklar söz sahibi olmaktadır. Memurların da bu türden şirket kurmaları ya da ortak olmaları yasaklanmıştır.

Memur Hangi Şirketleri Kurabilir?

Memurların kurabilecekleri şirketler Kanun kapsamında açıkça belirtilmemiş olsa da bazı şirketlerde tanımı gereğince yer alabilir.

Anonim Şirket

Anonim şirket kuruluşuna dönük olarak Kanun kapsamında herhangi bir kısıtlayıcı hüküm yoktur. Bu bakımdan memur, anonim şirket ortaklığında yer alabilir. Fakat bu konuda unutulmaması gereken nokta ortak olmaları halinde memur kişinin bu türden şirketlerde doğrudan yetki kullanamayacağıdır. Başka bir deyişle şirketin denetim ve yönetim faaliyetlerinde yer alamayacaktır.

Limited Şirket

Devlet memuru limited şirket ortağı olabilir. Şirketin yönetim ve denetiminde herhangi bir rol almayacak şekilde memurun ortak olmasında herhangi bir sakınca bulunmaz. Diğer yandan limited şirket bakımından şirketi temsil ve idare edecek olan tarafların da sözleşme kapsamında net şekilde belirtilmesi önemlidir. Bu bakımdan da memur olan kişi şirketin temsilini yapacak kişiler arasında yer almamalıdır.

Kooperatif Şirket

Memurlar şirket açısından kooperatif şirketlerde de ortak olabilir. Bu şirket türü için de Kanun’da ortaklık kurulamayacağına dair açık bir hüküm yoktur. Bu yüzden de tıpkı anonim ve limited şirket türünde olduğu gibi memurlar kooperatif şirket için de ortak olabilirler.

Ancak diğer şirketlerde olduğu gibi memur kooperatif şirket için de yönetimde ve denetimde yer alamaz. Aynı zamanda şirketin temsilciliğini de yapamaz.

Sonuç kapsamında bu noktalara dikkat edilmesi halinde memur bahsedilen şirket türlerinde yönetim ve denetimde yer almamak koşuluyla ortak olabilir veya kuruluş gerçekleştirebilir.